سید ابوالقاسم کاشانی
سید ابوالقاسم کاشانی (زاده ۱۲۵۴ در تهران – درگذشته ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ در تهران)، یکی از مجتهدان شیعه و فعالان سیاسی دهه ۲۰ و سال‌های آغازین دهه ۳۰ در ایران بود. او عضو مجلس مؤسسان اول در سال ۱۳۰۴ و نماینده ادوار ۱۴، ۱۶، و ۱۷ مجلس شورای ملی از حوزه تهران بود و همچنین مدتی رئیس مجلس شورای ملی در دوره ۱۷ بود.
سال‌های آغازین زندگی
سید ابوالقاسم فرزند سید مصطفی کاشانی (فرزند سید حسین کاشانی)، یکی از مراجع تقلید در ایران و عراق، در سال ۱۲۵۴ در تهران به دنیا آمد. پس از تحصیلات اولیه، او در سن ۱۵ یا ۱۶ سالگی به همراه پدرش برای انجام مراسم حج ابتدا به عراق و سپس به مکه رفت. پس از بازگشت از مناسک حج، به نجف بازگشت و به تحصیلات مذهبی ادامه داد. او چندین دوره دروس آخوند خراسانی و میرزا حسین خلیل تهرانی را گذراند و در سن ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید. بعد از درگذشت آخوند خراسانی، مردم در مسائل شرعی به سید ابوالقاسم کاشانی رجوع می‌کردند.
ضدیت با انگلیس
ضدیت کاشانی با انگلیس به دوران اشغال بصره در نوامبر ۱۹۱۴ و کربلا و نجف در اواخر ۱۹۱۷ بازمی‌گردد. در جنگ جهانی اول، وقتی قوای انگلیس به عراق حمله کرد، علمای شیعه برای دفاع فتوای جهاد دادند. سید ابوالقاسم کاشانی و پدرش در جنگی که چهارده ماه به طول انجامید شرکت کردند. او در ایران نبود و به طور مستقیم در جنبش مشروطه شرکت نکرد، ولی به عنوان مشاور آخوند خراسانی فعالیت داشت.
مبارزات در عراق
در سال ۱۹۲۰، مردم عراق به رهبری میرزا محمدتقی شیرازی علیه نیروهای انگلیسی قیام کردند. کاشانی نیز به مبارزات مردم عراق پیوست و به انتشار اعلامیه و جلب افکار عمومی پرداخت. او همراه با علما و مبارزان عراقی به جبهه‌های نبرد رفت، اما انگلیسی‌ها با استفاده از نیروی هوایی و زمینی خود، نیروهای انقلابی را شکست دادند و از شروط صلح با عراق، تسلیم هفده نفر از سران انقلاب، از جمله کاشانی بود.
بازگشت به ایران
پس از شکست انقلاب عراق، کاشانی به ناچار به ایران بازگشت. او در دی ماه ۱۲۹۹ به مرزهای پشتکوه لرستان رسید و بعد از اقامتی کوتاه در همدان و قم، در بهمن ۱۲۹۹ به تهران رسید و در خیابان پامنار ساکن شد.
فعالیت‌های سیاسی در ایران
در تهران، کاشانی به تحریک ضد انگلیسی در خاورمیانه و مصر ادامه داد. او از موافقان جمهوری‌خواهی رضاشاه بود و در آبان ۱۳۰۴ به نمایندگی مجلس مؤسسان انتخاب شد. کاشانی در ۲۱ آذر به پایان حکومت قاجار و تأسیس سلطنت رضاشاه رأی داد.
سید ابوالقاسم کاشانی در طول زندگی‌اش نقش مهمی در تحولات سیاسی ایران و منطقه داشت و تا پایان عمر خود به فعالیت‌های سیاسی و مذهبی ادامه داد.
سید ابوالقاسم کاشانی (زاده ۱۲۵۴ در تهران – درگذشته ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ در تهران)، یکی از مجتهدان شیعه و فعالان سیاسی دهه ۲۰ و سال‌های آغازین دهه ۳۰ در ایران بود. او عضو مجلس مؤسسان اول در سال ۱۳۰۴ و نماینده ادوار ۱۴، ۱۶، و ۱۷ مجلس شورای ملی از حوزه تهران بود و همچنین مدتی رئیس مجلس شورای ملی در دوره ۱۷ بود.
سال‌های آغازین زندگی
سید ابوالقاسم فرزند سید مصطفی کاشانی (فرزند سید حسین کاشانی)، یکی از مراجع تقلید در ایران و عراق، در سال ۱۲۵۴ در تهران به دنیا آمد. پس از تحصیلات اولیه، او در سن ۱۵ یا ۱۶ سالگی به همراه پدرش برای انجام مراسم حج ابتدا به عراق و سپس به مکه رفت. پس از بازگشت از مناسک حج، به نجف بازگشت و به تحصیلات مذهبی ادامه داد. او چندین دوره دروس آخوند خراسانی و میرزا حسین خلیل تهرانی را گذراند و در سن ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید. بعد از درگذشت آخوند خراسانی، مردم در مسائل شرعی به سید ابوالقاسم کاشانی رجوع می‌کردند.
ضدیت با انگلیس
ضدیت کاشانی با انگلیس به دوران اشغال بصره در نوامبر ۱۹۱۴ و کربلا و نجف در اواخر ۱۹۱۷ بازمی‌گردد. در جنگ جهانی اول، وقتی قوای انگلیس به عراق حمله کرد، علمای شیعه برای دفاع فتوای جهاد دادند. سید ابوالقاسم کاشانی و پدرش در جنگی که چهارده ماه به طول انجامید شرکت کردند. او در ایران نبود و به طور مستقیم در جنبش مشروطه شرکت نکرد، ولی به عنوان مشاور آخوند خراسانی فعالیت داشت.
مبارزات در عراق
در سال ۱۹۲۰، مردم عراق به رهبری میرزا محمدتقی شیرازی علیه نیروهای انگلیسی قیام کردند. کاشانی نیز به مبارزات مردم عراق پیوست و به انتشار اعلامیه و جلب افکار عمومی پرداخت. او همراه با علما و مبارزان عراقی به جبهه‌های نبرد رفت، اما انگلیسی‌ها با استفاده از نیروی هوایی و زمینی خود، نیروهای انقلابی را شکست دادند و از شروط صلح با عراق، تسلیم هفده نفر از سران انقلاب، از جمله کاشانی بود.
بازگشت به ایران
پس از شکست انقلاب عراق، کاشانی به ناچار به ایران بازگشت. او در دی ماه ۱۲۹۹ به مرزهای پشتکوه لرستان رسید و بعد از اقامتی کوتاه در همدان و قم، در بهمن ۱۲۹۹ به تهران رسید و در خیابان پامنار ساکن شد.
فعالیت‌های سیاسی در ایران
در تهران، کاشانی به تحریک ضد انگلیسی در خاورمیانه و مصر ادامه داد. او از موافقان جمهوری‌خواهی رضاشاه بود و در آبان ۱۳۰۴ به نمایندگی مجلس مؤسسان انتخاب شد. کاشانی در ۲۱ آذر به پایان حکومت قاجار و تأسیس سلطنت رضاشاه رأی داد.
سید ابوالقاسم کاشانی در طول زندگی‌اش نقش مهمی در تحولات سیاسی ایران و منطقه داشت و تا پایان عمر خود به فعالیت‌های سیاسی و مذهبی ادامه داد.
درگذشت
در مهر ۱۳۴۰، سید ابوالقاسم کاشانی به بیماری پروستات مبتلا شد و در بیمارستان بستری گردید. خانواده او، با مشورت با دولت، تصمیم گرفتند او را به آلمان بفرستند. اما بلافاصله تصمیم گرفته شد که به جای آن یکی از بهترین پزشکان فرانسوی به تهران آورده شود. پس از معاینه بیمار، دکتر تشخیص داد که به عمل جراحی نیازی نیست.
چند ماه بعد، کاشانی دوباره بیمار شد و این بار به بیماری حاد برونشیت مبتلا گشت. شاه او را در خانه‌اش ملاقات کرد. در ۲۳ اسفند ۱۳۴۰، سید ابوالقاسم کاشانی درگذشت. در مراسم تشییع جنازه‌اش، علاوه بر عامه مردم، سیاستمداران از جمله علی امینی، نخست وزیر، و علمای بسیاری شرکت کردند. پیکر وی در رواق کاشانی نزدیک حرم عبدالعظیم دفن شد.
